.png)
Specyficzne problemy z rozwojem mowy wśród dzieci i nie tylko...
W dzisiejszym świecie dzieci mają coraz częściej problemy z prawidłowym rozwojem, również rozwojem mowy. Czasem słyszymy o diagnozie afazji lub alalii. Zacznijmy od definicji.
Trudno jest podać precyzyjną definicję afazji, ponieważ zjawisko zaburzeń mowy i języka występujące w efekcie uszkodzenia mózgu nie daje jednorodnego obrazu.
Po licznych kompromisach można uznać, że AFAZJA to nabyte zaburzenie lub utrata zdolności językowego porozumiewania się jako następstwa różnych organicznych uszkodzeń strategicznego dla mowy obszaru mózgu (M. Pąchalska, Diagnoza chorego z afazją). Skoro afazja jest jednym z neurologicznych symptomów uszkodzenia mózgu, osoba dotknięta tym problemem najpierw powinna być objęta opieką neurologiczną, a potem dopiero logopedyczną. Zawsze w tej kolejności!
Jako objaw afazja jest skutkiem choroby, a nie chorobą.
Coraz więcej pacjentów ma specyficzne zaburzenia językowe zwane alalią. Mowa tych dzieci charakteryzuje się licznymi nieprawidłowościami. Są one tak liczne, że trudno je jednoznacznie sklasyfikować. Mowa jest tak bardzo zaburzona i niezrozumiała, że wyrazy czy użyte wypowiedzi często pozostają tylko w gestii domysłów. Zniekształcenie w strukturze i artykulacji często wyraża się np. tylko w początkowej i końcowej sylabie albo w użyciu dwóch ostatnich sylab, pomijając początek wyrazu. Jak podaje profesor Cieszyńska „alalia jest zaburzeniem rozwoju mowy (powtarzania, rozumienia i nadawania) spowodowanym brakiem dominacji lewej półkuli mózgu dla przetwarzania języka oraz obniżeniem sprawności sekwencyjnego przetwarzania informacji. W takiej sytuacji uruchamiane jest prawopółkulowe rozumienie i użycie języka. Dziecko z alalią ma prawidłowo funkcjonujący słuch, brak zaburzeń neurologicznych i autystycznych, a podczas kontaktu z dzieckiem można stwierdzić istnienie wspólnego pola uwagi” (J. Cieszyńska – Rożek, Metoda Krakowska wobec zaburzeń rozwoju dzieci, Kraków 2013, s. 233).
Alalia w odróżnieniu od afazji jest zaburzeniem funkcjonalnym.
Proszę pamiętać, że alalia oznacza nie tylko problemy z nabywaniem języka, ale też z każdym aspektem życia wymagającym powtarzalności i uporządkowania (np. czynność ubierania się, nauka tańca, itp.).
Jaka może być przyczyna tych specyficznych problemów z nabywaniem mowy? Być może pewne czynniki działające na dziecko w łonie matki, zanieczyszczenie środowiska. Nie mniej ważną przyczyną jest eksponowanie dziecka na działanie nowych technologii. Doktor Bielenda – Mazur w swoim artykule „O potrzebie wczesnej interwencji w przypadku dziecka z alalią” zwróciła uwagę na problem przebywania dzieci z alalią przed ekranem telewizora przez długie godziny w ciągu dnia. A w pierwszych latach życia dzieci muszą uczyć się przez doświadczanie, manipulację przedmiotami, ruch, działanie. Język zaś nabywać powinny kontaktując się z drugim człowiekiem, obserwując osobę dorosłą, nawiązując kontakt wzrokowy.
Częste dziś problemy z nieprawidłowym rozwojem dziecka są efektem działania na nasze pociechy nowych technologii.
Drodzy Rodzice, powinniśmy zadać sobie pytanie o konsekwencje życia w ciągłym pośpiechu, stresie i wielogodzinnym przebywaniu w otoczeniu ekranów, szczególnie dla rozwoju naszych dzieci za kilka lat.
Alicja Roskal